Κύτταρα της μητέρας στο σώμα του μωρού; Η ερευνητική ομάδα που ανακάλυψε πριν από μερικά χρόνια ότι το μητρικό γάλα περιέχει βλαστοκύτταρα διαπιστώνει τώρα ότι τα κύτταρα αυτά περνούν στον οργανισμό των νεογνών, τουλάχιστον στα ποντίκια. Τα βλαστικά κύτταρα του γάλακτος «δείχνουν να ενσωματώνονται και να γίνονται λειτουργικά κύτταρα» αναφέρειστο New Scientist η Φωτεινή Χασσιώτου, επίκουρη καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο της Δυτικής Αυστραλίας.

Πριν από περίπου επτά χρόνια, η ερευνητική ομάδα της οποίας είναι μέλος σήμερα η Χασσιώτου ανακάλυψε ότι το ανθρώπινο μητρικό γάλα περιέχει ένα είδος βλαστικού κυττάρου. Μέχρι σήμερα, όμως, παραμένει ασαφές αν τα κύτταρα αυτά έχουν κάποια χρησιμότητα για τα βρέφη, ή αν απλώς διαρρέουν από τον οργανισμό της μητέρας στο γάλα. Όπως ανέφερε η ομάδα της Χασσιώτου στο Εθνικό Συμπόσιου Θηλασμού που πραγματοποιήθηκε στο Λονδίνο την περασμένη εβδομάδα, πειράματα σε ποντίκια δείχνουν ότι τα βλαστικά κύτταρα περνούν από το στομάχι των νεογνών στο αίμα, και αναπτύσσονται τελικά σε μια πληθώρα διαφορετικών ιστών. Σε πρώτη φάση, οι ερευνητές δημιούργησαν εισήγαγαν σε ποντίκια ένα γονίδιο με την ταιριαστή ονομασία tdTomato, το οποίο κάνει τα πειραματόζωα να εκπέμπουν μια κόκκινη λάμψη όταν εκτεθούν σε υπεριώδες φως. Τα γενετικά τροποποιημένα θηλυκά ποντίκια αφέθηκαν να ζευγαρώσουν και να γεννήσουν, στη συνέχεια όμως οι ερευνητές αντικατέστησαν τα νεογέννητα ποντίκια με ποντίκια ίδιας ηλικίας τα οποία όμως δεν έφεραν το γονίδιο. Αν τα νεογνά αυτά εμφάνιζαν κόκκινα κύτταρα οπουδήποτε στο σώμα τους, αυτό θα αποτελούσε ισχυρή ένδειξη για ενσωμάτωση βλαστοκυττάρων του γάλακτος. Πράγματι, κόκκινα κύτταρα βρέθηκαν στο αίμα των νεογνών και σε πολλά άλλα σημεία του σώματος, όπως ο εγκέφαλος, ο θύμος αδένας, το πάγκρεας, το συκώτι, ο σπλήνας και οι νεφροί. Οι εργαστηριακές αναλύσεις έδειξαν μάλιστα ότι τα βλαστοκύτταρα είχαν διαφοροποιηθεί σε λειτουργικά κύτταρα. Για παράδειγμα, τα κόκκινα κύτταρα που εντοπίστηκαν στον εγκέφαλο είχαν αποκτήσει το χαρακτηριστικό σχήμα των νευρώνων, ενώ αυτά που βρέθηκαν στο πάγκρεας παρήγαγαν ινσουλίνη.

Παραμένει ωστόσο άγνωστο αν το ίδιο φαινόμενο συμβαίνει και στον άνθρωπο -όπως επισημαίνει η κ. Χασσιώτου, το πείραμα θα ήταν αδύνατο να επαναληφθεί σε μητέρες για ηθικούς λόγους, οπότε η απάντηση στο ερώτημα ίσως αργήσει. Άγνωστο παραμένει επίσης αν τα βλαστοκύτταρα του γάλακτος παίζουν ρόλο στη φυσιολογική ανάπτυξη του βρέφους, ή αν απλώς εμποδίζουν το ανοσοποιητικό σύστημα του βρέφους να εκδηλώσει αλλεργική αντίδραση στο γάλα. Παρόλο που η απάντηση παραμένει άγνωστη, η κ. Χασσιώτου επισημαίνει ότι τα ευρήματα θα μπορούσαν να έχουν σημασία στην κλινική πράξη: το μητρικό γάλα ίσως αποδειχθεί πηγή βλαστικών κυττάρων για καλλιέργεια μοσχευμάτων ή για άλλες θεραπευτικές χρήσεις. Μάλιστα τα βλαστοκύτταρα του γάλακτος παρουσιάζουν ένα σημαντικό πλεονέκτημα: έχουν περιορισμένη ικανότητα κυτταρικής διαίρεσης, και δεν σχηματίζουν όγκους όταν μεταμοσχεύονται σε πειραματόζωα.

Πηγή: ΒΗΜΑ Science